De Stuitbevalling

De Stuitbevalling

In deze aflevering praten we met Shirit & Thomas over de geboorte van hun dochter Roos

Luister hoe Thomas met een sigaar op de gang wordt gezet, het hele land uitloopt voor het stuitenteam, Shirit binnen no time moet poepen, ze op haar tenen danst van de pijn, persen een verademing blijkt en Shirit er geen probleem mee heeft om een show te geven voor het halve ziekenhuis. 

Hierna duiken we met de ouders het verhaal dieper in en reflecteren we op hoe nuttig je je als partner kunt voelen, hoe meegenomen worden in belangrijke keuzes bepalend is, hoe je dan toch ook vooral kiest met je gevoel, hoe de geboorte een happy end lijkt maar er dan nog een nasleep komt.

 

Mini Mini Masterclass | De Stuitbevalling

Een baby in stuit is nog geen dwarsligger. Dwarsliggers kunnen namelijk niet vaginaal geboren worden, stuitliggers wel. Al kun je ze gerust kleine eigenwijsjes noemen. 

Volkomen of onvolkomen

Rond 30 weken zwangerschap ligt ongeveer 25% van de baby’s in stuitligging. Bij 36 weken is dat nog 3-4%. Ze kunnen dat in verschillende vormen doen. Zo is er de onvolkomen stuitligging; de baby ligt met zijn benen omhoog langs zijn lichaam, dubbelgevouwen als het ware. Bij de volkomen stuitligging heeft de baby zijn voeten bij zijn billen, een soort kleermakerszit. De half onvolkomen stuitligging is een mengelmoes, waarbij een been naar boven ligt en het andere voetje bij de billen. Als een of beide benen gestrekt naar beneden liggen, waarbij de voetjes lager dan de billen zijn, wordt dat een voetligging genoemd. Dit is overigens de minst optimale ligging, waarbij het advies vaak is om een keizersnede te doen, omdat je al vroeg onhoudbare persdrang hebt, terwijl je nog geen volledige ontsluiting hebt, omdat de voeten al zo laag liggen. Daarnaast is er meer kans op het uitzakken van de navelstreng.

Draait ie nog?

Als de baby in stuitligging ligt kun je afwachten op een spontane draaiing of kan geprobeerd worden de baby uitwendig te draaien. Hierbij draait een professional met de handen op jouw buik de baby van stuit- naar hoofdligging. In bijna de helft van de gevallen lukt dit. 

Foutje bedankt

Blijft je baby in stuit liggen dan is er de keuze tussen een vaginale stuitbevalling en een keizersnede. Door een onderzoek in 2000 werd enige tijd gedacht dat bevallen middels een keizersnede bij een stuitligging veiliger was. Hierdoor schoot het percentage keizersnedes omhoog, van 50% naar 80%. Inmiddels is gelukkig duidelijk dat het onderzoek niet klopt mits je een team treft met veel expertise. Zogenaamde stuiten-teams. De zorg rondom stuitbevalling wordt zo geoptimaliseerd, waardoor het veiliger geworden is om vaginaal te bevallen en de keizersnede percentages weer dalende zijn. Voor ieder stel met een kindje in stuitligging is een persoonlijke afweging maken samen met de verloskundige en gynaecoloog een must.

Hoe gaat zo’n vaginale stuitbevalling. Als het je 1e bevalling is, is de kans dat je vaginaal bevalt van een kindje in stuitligging ongeveer 55-60%. Als je al een keer eerder bevallen bent dan is de kans 75-80%. 

Fysiologische bevalling

Een stuitbevalling lijkt eigenlijk heel erg op een bevalling van een kind in hoofdligging. De ontsluitingsfase is hetzelfde, behalve dan dat je vroeg naar het ziekenhuis vertrekt omdat de bevalling daar doorgaans begeleidt wordt. Spontane start van de weeën, een goede indaling van de baby, een gemiddeld tot grote baby en krachtige weeën zijn goede parameters voor het zo optimaal mogelijk verlopen van de geboorte. Je zou dus kunnen zeggen dat ondanks dat de setting en controles medisch georiënteerd zijn dat het vooral belangrijk is dat de fysiologie van de geboorte wordt nagestreefd. Tijdens een stuitbevalling kun je zelf bepalen in welke houdingen je de weeën wilt opvangen. Je kan de weeën zittend, staand of liggend opvangen en zelfs in bad, als het beschikbaar is. Persen in bad komt in Nederland bijna niet voor. 

Persdrang

Wanneer er volledige ontsluiting is en je hebt persdrang zal je merken dat het druk wordt op de kamer. Mocht de situatie erom vragen, dan zijn er meer hulpverleners paraat, maar het is ook omdat het belangrijk is dat gynaecologen in opleiding goed leren een vaginale stuitbevalling te begeleiden.

Per ziekenhuis zal het verschillen in welke houding je zal bevallen. Mogelijk zal er meer en meer aandacht komen voor bevallen op handen en knieen. In een onderzoek uit 2017 werden voordelen gezien ten opzichte van de rugligging, onder andere ten aanzien van van het aantal keizersnedes. 

De billen eerst

De baby wordt als eerste met de billen geboren. Vaak zie je ook dat hierbij meconium, dus de eerste poep, geloosd wordt. Als de billen geboren zijn, volgt het onderste deel van de romp, waarbij 1 voor 1 ook de benen vrijkomen. De baby hangt nu voor een groot deel uit de vagina. Daarbij wordt die zo min mogelijk aangeraakt om de baby niet te prikkelen om te gaan ademen. Wanneer de armen en schouders geboren zijn wordt de baby vastgepakt en zonodig geholpen met de geboorte van het hoofd. 

Bij een geboorte in stuitligging is het kindje wat langer slap en heeft het soms van langer nodig om goed adem te halen. Dit is normaal bij een kind waarbij het hoofd als laatste wordt geboren. De Apgar score is bij 1 minuut bij deze kinderen daarom wat lager, na 5 minuten hebben zij dezelfde score als kindjes die in hoofdligging geboren zijn.

Toch een keizersnede

Zijn er gedurende het hele geboorteproces tekenen aan de wand dat het mogelijk wat minder florissant gaat dan gehoopt, dan zal er bij stuitbevallingen geen onnodige risico’s genomen worden. De kans dat er tijdens de bevalling alsnog besloten wordt tot een keizersnede is bij een eerste kindje ongeveer 45-40%. Dit hangt natuurlijk ook af van de expertise van het team. Bereid je dus ook voor op het scenario keizersnede, zodat jullie in elke situatie realistische verwachtingen hebben en de regie kunnen behouden.

En onthoudt: waar ervaring is, is het veilig om te bevallen van een stuit.