De thuisbevalling is uniek voor het Nederlandse geboorte systeem en inmiddels cultureel erfgoed.

En ook altijd goed voer voor meningen en polarisaties, ook in de media. Thuis bevallen zou niet veilig zijn, of juist veiliger. En in 2021 zou het zelfs een trend kunnen worden! Kortom: laten we het even hebben over dit vrij unieke fenomeen.

Het Nederlandse Verloskundige systeem heeft altijd al een verschil gekend van 1ste lijns zorg en 2e lijns zorg, oftewel zwangerschappen zonder aanvullend risico die thuis of poliklinisch begeleid mogen worden door de verloskundige en zwangerschappen waarbij extra medische controles nodig zijn en begeleid worden door een gynaecoloog.

Misverstand

Het is een misverstand dat thuisbevallen een gezondheidsrisico vormt en de reden is voor het relatief hoge babysterftecijfer in Nederland. Dat is inmiddels door meerdere onderzoeken weerlegd. Thuis bevallen of poliklinisch bevallen is even veilig voor zowel moeder als kind. Het maakt dus geen verschil of je in je eigen huis wil bevallen of dat je liever een kamer huurt in het ziekenhuis en daar bevalt met je eigen verloskundige. En daarbij, bevallen doe je niet met je verstand, maar met je gevoel. De allerbelangrijkste overweging is dat je bevalt daar waar jij je het veiligst voelt.

Zelden spoed

Een veel gehoorde motivatie om niet thuis te bevallen is dat je bij een kink in de kabel of spoed met een kind dat al half uit je hangt je huis uit moet. Dit is echt een nauwelijks voorkomend scenario. Realiseer je dat je sowieso veelal aan de bevalling begint thuis. Zonder medische indicatie is iedereen in de eerste fase van de bevalling thuis. Je vertrekt in de regel pas naar het ziekenhuis als de bevalling goed en wel op gang is. Daarnaast heb je je verloskundige bij je die een uitermate goed gekwalificeerde hulpverlener is en die tijdens het geboorteproces continu afwegingen zal maken wat voor de geboorte de meest veilige weg is. Daar wordt hij of zij ook nog eens bij begeleid door protocollen waardoor behoorlijk wat bevallingen die thuis beginnen, toch richting ziekenhuis gaan. In ongeveer de helft van de gevallen ontstaat er een medische reden om de begeleiding over te dragen aan de gynaecoloog.

Die momenten zijn zelden momenten van spoed, nogmaals wegens de veilig afgebakende protocollen en continue inschatting van de verloskundige. En als er spoed is, dan komt de hulpverlening er dermate snel op gang dat het weinig verschil maakt of je thuis bent, of reeds in het ziekenhuis bent. Voor de uitkomst van de bevalling bedoelen we dan, misschien niet perse voor je gevoel, en het is goed daar naar te luisteren.

Een tas vol

De verloskundige kan thuis net zoveel als in het ziekenhuis. Dat betekent dat ze van alles bij zich heeft in haar tassen als ze de bevalling begeleidt. Zo heeft ze de gebruikelijke zaken bij zich als de doptone om de hartslag van de baby te monitoren, een bloeddrukmeter, steriele handschoenen, een catheter, instrumentarium, plaatselijke verdoving en een hechtsets. Een verloskundige kan dus thuis hechten, de blaas legen en indien nodig een knip zetten. Daarnaast heeft ze spullen bij zich om in een spoedsituatie de nodige eerste hulp te verlenen, zoals infusen, zuurstof en beademingsmasker voor zowel de zwangere als de baby en medicatie om de baarmoeder beter te laten samenknijpen in geval van veel bloedverlies.

Sinds 2015 is het onderzoek kraakhelder, thuis is veilig, en toch is deze wetenschap niet bepalend voor de keuze. Dat komt omdat we niet luisteren naar cijfers, maar naar ons gevoel. Dat zag je bijvoorbeeld ook ontstaan toen de eerste Corona golf uitbrak: de ziekenhuizen voelde niet meer veilig, Ze waren het wel, maar het gevoel zei anders en dus zijn er in voorjaar van 2020 meer thuisbevallingen geweest.

Realistische verwachtingen

Er wordt wel eens beweerd dat een thuisbevalling minder risico’s geeft op trauma’s. Als je deze podcast al een tijdje luistert dan weet je dat dat niet zo is. Of je de geboorte positief beleeft heeft te maken met de kwaliteit van de communicatie, mee kunnen beslissen tijdens de geboorte, continue ondersteuning ervaren en het hebben van  realistische verwachtingen. En over realistische verwachtingen gesproken: je doet jezelf een groot plezier als je rekening houdt met een eventueel plan B. Wat als we toch naar het ziekenhuis moeten, wat heb ik dan nodig om mij veilig en gehoord te voelen. Wat kan ik behouden van de sfeer die ik thuis wens? En andersom; wat als de bevalling zo vlot gaat dat we helemaal niet toekomen aan de oversteek naar het ziekenhuis. Wat heb ik nodig om me thuis veilig en gehoord te voelen?

Je hebt de vrijheid om te kiezen voor de plek van de geboorte jij je het beste voelt,

En hou een open mind voor alle andere scenario’s zodat een plan B niet tijdens de geboorte een enorme stempel drukt op je ervaring.