Zwangerschapsdiabetes

Wat is zwangerschapsdiabetes?

Zwangerschapsdiabetes , ook wel diabetes gravidarum genoemd, is een vorm van diabetes die zich tijdens de zwangerschap ontwikkelt. Bij deze aandoening heeft de zwangere hoge bloedsuikerspiegels, wat kan leiden tot gezondheidsproblemen voor zowel de zwangere als de baby. De symptomen van zwangerschapsdiabetes zijn onder andere veel plassen, veel dorst, vermoeidheid en een verhoogde kans op infecties. Het is belangrijk om deze aandoening tijdig te herkennen en behandelen om complicaties te voorkomen. Meestal verdwijnen de symptomen van zwangerschapsdiabetes na de bevalling, maar zwangeren die deze aandoening hebben gehad, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 later in het leven.

Wanneer is er sprake van zwangerschapsdiabetes?

Er is sprake van zwangerschapsdiabetes wanneer een zwangere hoge bloedsuikerspiegels heeft die boven de normale waarden liggen, maar nog niet hoog genoeg zijn om te worden gediagnosticeerd als diabetes type 2. Dit wordt ook wel gestationele diabetes genoemd. Gestationele diabetes ontstaat meestal in de tweede helft van de zwangerschap, wanneer de hormoonspiegels veranderen en de insulineresistentie toeneemt. Mensen die een verhoogd risico hebben op zwangerschapsdiabetes, zoals mensen met overgewicht, een familiegeschiedenis van diabetes of een eerdere zwangerschap met zwangerschapsdiabetes, worden meestal getest op deze aandoening tijdens de zwangerschap. De diagnose wordt gesteld door middel van een glucose tolerantie test, waarbij de bloedsuikerspiegel wordt gemeten na het drinken van een glucoseoplossing.

Wat is een glucose tolerantie test?

Een glucose tolerantie test (GTT) is een test die wordt uitgevoerd om de bloedsuikerspiegel van een persoon te meten en te bepalen hoe goed het lichaam glucose kan verwerken. Deze test wordt vaak gebruikt om te screenen op diabetes, waaronder ook diabetes gravidarum (zwangerschapsdiabetes).

Tijdens een GTT krijgt de persoon een oplossing van glucose (suiker) te drinken, meestal op een lege maag. Daarna wordt de bloedsuikerspiegel op verschillende tijdstippen gemeten, meestal na 1 uur en na 2 uur na het drinken van de oplossing. Hiermee kan de arts beoordelen hoe goed het lichaam de glucose verwerkt en of er sprake is van hoge bloedsuikerspiegels.

Voor zwangeren wordt de GTT meestal uitgevoerd tussen week 24 en 28 van de zwangerschap om te screenen op diabetes gravidarum. Als de test aangeeft dat er sprake is van zwangerschapsdiabetes, kan verdere behandeling nodig zijn om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden en complicaties te voorkomen.

Wat is de behandeling van diabetes gravidarum?

De behandeling van zwangerschapsdiabetes richt zich op het beheersen van de bloedsuikerspiegel om gezondheidscomplicaties voor de zwangere en de baby te voorkomen. De behandeling omvat meestal veranderingen in de levensstijl, zoals een aangepast dieet en meer lichaamsbeweging, en soms ook insuline-injecties.

Een aangepast dieet voor zwangerschapsdiabetes bestaat uit het beperken van de inname van suikers en koolhydraten en het verhogen van de inname van eiwitten en gezonde vetten. Regelmatige lichaamsbeweging kan ook helpen om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden.

Soms kan insuline nodig zijn om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Insuline-injecties worden gegeven met behulp van een naald en spuit of een insulinepomp.

Naast de medische behandeling is regelmatige controle van de bloedsuikerspiegel belangrijk om eventuele veranderingen in de bloedsuikerspiegel tijdig te signaleren en de behandeling indien nodig aan te passen. Zwangeren met diabetes gravidarum worden meestal doorverwezen naar een diabetes-team of een specialist in zwangerschapsdiabetes voor regelmatige controle en begeleiding gedurende de zwangerschap.

Wat is het gevaar van diabetes gravidarum?

Diabetes gravidarum, of zwangerschapsdiabetes, kan verschillende gezondheidsrisico’s met zich meebrengen voor zowel de zwangere als de baby.

Voor de zwangere kan diabetes gravidarum het risico op het ontwikkelen van pre-eclampsie (hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap), zwangerschapsvergiftiging, infecties en keizersnede verhogen. Diabetes gravidarum kan ook leiden tot een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 na de zwangerschap.

Voor de baby kan zwangerschapsdiabetes leiden tot een verhoogd risico op overmatige groei en gewichtstoename, wat complicaties tijdens de bevalling kan veroorzaken. Het kan ook leiden tot een verhoogd risico op vroeggeboorte, laag bloedsuikergehalte bij de geboorte en ademhalingsproblemen. Bovendien hebben baby’s van ouders met zwangerschapsdiabetes een verhoogd risico op obesitas en diabetes type 2 later in het leven.

Daarom is het belangrijk dat zwangerschapsdiabetes tijdig wordt herkend en behandeld om complicaties te voorkomen en een gezonde zwangerschap en geboorte te bevorderen.

Wat is een gezond dieet bij zwangerschapsdiabetes?

Een gezond dieet bij diabetes gravidarum, of zwangerschapsdiabetes, richt zich op het beheersen van de bloedsuikerspiegel en het leveren van voldoende voedingsstoffen voor zowel de zwangere als de baby. Hier zijn enkele algemene richtlijnen voor een gezond dieet bij zwangerschapsdiabetes:

• Beperk de inname van suiker en eenvoudige koolhydraten, zoals snoep, frisdrank, gebak en witbrood. Kies in plaats daarvan voor voedingsmiddelen met complexe koolhydraten, zoals volkoren brood, volkoren pasta, bruine rijst en groenten.
• Eet voldoende vezels om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden en de spijsvertering te bevorderen. Vezelrijke voedingsmiddelen zijn onder andere fruit, groenten, peulvruchten en volle granen.
• Kies magere eiwitbronnen zoals kip, vis, mager vlees, eieren, tofu en magere zuivelproducten. Vermijd rood vlees en bewerkte vleesproducten zoals worstjes en bacon.
• Eet regelmatig kleine maaltijden gedurende de dag in plaats van enkele grote maaltijden. Dit kan helpen om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden en overeten te voorkomen.
• Drink voldoende water om gehydrateerd te blijven en suikerhoudende dranken te vermijden.
• Vermijd alcohol en cafeïne, omdat deze stoffen de bloedsuikerspiegel kunnen beïnvloeden en bij overmatig gebruik schadelijk kunnen zijn voor de baby.

Het is belangrijk om samen met een diëtist en een medisch professional een dieetplan op te stellen dat is aangepast aan de individuele behoeften en gezondheidsstatus van de zwangere.